دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

حکیم محمد کاظم نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
  این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است. حکیم محمدکاظم نی‌ریزی از پزشکان سرشناس و نامی قرن سیزدهم هجری است. وی در نی‌ریز دیده به جهان گشود و تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود فراگرفت و جهت کسب معلومات بیشتر به سیر و سیاحت پرداخت و در شهرهای بزرگ آن روز در محضر اساتید زمان، مشغول به تحصیل شد و از هر مصاحبتی نکته‌ای آموخت و از هر گلستانی گلی چید و از هر خرمنی خوشه‌ای برداشت. او...

شرح اصول اقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
حدود یک سده قبل از ابوالعباس نیریزی یعنی در حدود اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، اصول اقلیدس چندین بار به زبان عربی ترجمه شد. ترجمه‌ای که ابوالعباس در اختیار داشته، اثر حجاج بن یوسف مطر (متوفی اوایل سده ۳ ه. ق.) بوده است. نیریزی بر این ترجمه، شرح نوشت و این شرح ازنظر تاریخ ریاضیات اسلامی و یونانی بسیار مهم است. چه، در آن، قسمت‌هایی از آثار ایرن اسکندرانی  (حدود ۱۰۰ م.) و سنبلیقیوس  (حدود ۵۰۰ م.) و...

خسرو و شیرین (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهم‌ترین و تنها اثر مدون شعله نی‌ریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...

شرح احوال و زندگینامه مایلی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » مایلی نیریزی »
     هفت اقلیم قدیمترین منبعى است که در آن، نام مایلى آمده و از او با عنوان مولانا مایلى یاد شده است .     بعد از آن، تقى‌‌الدین اوحدى بلیانى در تذکره مهم خود، عرفات‌‌العاشقین، به شرح احوال وى پرداخته. و او را«مولانا مایلى ایجى» خوانده است . منابع دیگر عموماً از این دو منبع اخذ کرده‌‌اند.      مایلى در دوره شاه طهماسب صفوى (حک 930 - 984 ه . ق.) در نیریز مى‌‌زیسته است. در آن زمان میرزااحمدکفرانى اصفهانى...

سید محمد سقا (پهلوان گرجی)
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از پهلوانان دیگری که در اواخر عهد قاجاریه پا به عرصهٔ وجود نهاد، سید محمد سقا بود. ایشان در سال ۱۲۹۰ ه.ش در محلهٔ امام مهدی به دنیا آمد و در سن ۱۴ سالگی ورزش را شروع کرد. وی در مدت ۵ سال از چنان بدن ورزیده و ساخته و پرداخته‌ای برخوردار شد که مورد توجه قزاق‌های رضاخان قرار گرفت و به همین منظور او را در سال ۱۳۰۹ ه.ش جهت خدمت در گارد سلطنتی به پایتخت اعزام...

میرزا محمد جعفرخان شعله
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از دیگر پهلوانان و دلاوران می‌توان از مرحوم میرزا محمد جعفرخان شعله، شاعر معروف نی‌ریزی نام برد. وی به ورزش زورخانه‌ای علاقه‌مند بوده و خود ید طولایی در این رشته‌ی ورزشی داشته است. نامبرده به علت شرکت در جنگ‌های محلی مدت‌ها از صحنه‌ی ورزش دور بوده است. در مورد قدرت بازوی او چنین نقل شده است که ایشان دارای هیکلی تنومند و انگشتانی درشت بود. در توصیف و چالاکی نامبرده نیز چنین آمده است که او اسب در...

شرح احوال و زندگینامه محمد حسن ضمیری
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » محمد حسن ضمیری »
 حاج محمدحسن فرزند مرحوم حاج محمد، در سال ۱۳۱۰ خورشیدی در محله‌ی زیرکان نی‌ریز به دنیا آمد. پدر و اجداد وی همگی از حافظان و معلمان قرآن کریم بودند، به‌طوری‌که پدرش از همان دوران کودکی وی را با خود به جلسات مذهبی می‌برد. او دوره‌ی دبستان را در نی‌ریز به پایان رساند و چون امکان تحصیل در شهرهای بزرگ برایش وجود نداشت، به‌ناچار در نی‌ریز  به کار کشاورزی روی آورد.  در سال ۱۳۳۰ به خدمت سربازی رفت و...

شرح احوال و زندگانی سید هدایت الله فقیه
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید هدایت الله فقیه »
     سید هدایت الله فرزند سید محمد پیشنماز، در 24 جمادى الاولى سال 1320 ه . ق. در نیریز ولادت یافت. سید هدایت الله در همان نیریز نزد پدر و سید محمود متألّهى به تحصیل پرداخت و پس از پدر، امور شرعى مردم را بر عهده گرفت. او حدود 50 سال به عنوان خاتم منبریها، وعظ و ارشاد مردم را بر عهده داشت.      سید هدایت اللّه فقیه سرانجام در ذى‏ الحجه سال 1392 ه . ق. مطابق با...

سوابق مبارزاتی آیت‌الله سید محمد فقیه به روایت اسناد ساواک
دانشنامه مشاهیر » نامداران معاصر نیریز » آیت الله سید محمد فقیه »
موضوع: حاج سید محمد فقیه ساعت چهار بعدازظهر روز چهارشنبه نهم محرم الحرام آقای حاج سید محمد فقیه در مسجد ولی عصر محله پهلوی در مجلس ختم یکی از بانوان طبق معمول که در پایان جلسه یک نفر واعظ باید مجلس را ختم کند بالای منبر رفته و عنوان مطلب ایشان تساوی حقوق و تشابه حقوق زنان و مردان و نسوان بود. ایشان تشریح کردند که دین اسلام با تساوی حقوق زنان و مردان موافق است و مخالفتی ندارد...

طبیب میرزا محمد مصلح
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است. در سال ۱۲۹۴ هـ. ق که منصور السلطنه شیبانی از ایل عرب شیبانی و داماد فتحعلی خان نی‌ریزی حاکم پیشین نی‌ریز به حکومت نی‌ریز منصوب گردید، میرزا محمد که در محله بازار نی‌ریز سکونت داشت مشغول طبابت بود. می‌گویند او پزشکی حاذق، جراحی ماهر و دارای اخلاق و صفاتی پسندیده بوده است به‌گونه‌ای که از فقرا حق ویزیت نمی‌گرفته و از افراد بی‌بضاعت کمترین ویزیت را دریافت می‌کرده است. بر...